Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Γραβανός ὁ Νισύριος

Ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Γραβανός, ὁ ὁποῖος ἑορτάζει στίς 22 Ἀπριλίου, γεννήθηκε στή Νίσυρο. Ἀνῆκε στούς Κολλυβάδες, ὅπως ἀποκαλοῦνταν εἰρωνικά οἱ Ἁγιορεῖτες μοναχοί πού ὑποστήριζαν ὅτι τά μνημόσυνα δέν πρέπει νά τελοῦνται Κυριακή, γιατί ἔτσι καταλύεται ὁ ἀναστάσιμος χαρακτήρας τῆς ἡμέρας, ἀλλά Σάββατο, τό ὁποῖο εἶναι ἀφιερωμένο στούς κεκοιμημένους.

Ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὅταν, μαζί μέ πολλούς ἄλλους Κολλυβάδες, ἐκδιώχθηκε ἀπό τό Ἅγιον Ὄρος, κατέφυγε, ἀρχικά, στήν Πάτμο καί ἀργότερα πέρασε στούς Λειψούς, ὅπου ἔκτισε ἐρημητήριο πρός τιμήν τῆς Θεοτόκου.

Ἐξαιτίας τῶν πειρατικῶν ἐπιδρομῶν σύντομα ἀναγκάσθηκε νά ἐγκαταλείψει τό νησί καί ἐπέστρεψε στήν Πάτμο, ὅπου συνάντησε τόν Ἅγιο Μακάριο Νοταρᾶ, Ἐπίσκοπο Κορίνθου, ὁ ὁποῖος ἀσκοῦνταν στό Κάθισμα τῶν Ἁγίων Πάντων πού εἶχε ἱδρύσει στόν λόφο τῆς Κουμάνας. Ὁ Ἅγιος Γρηγόριος παρέμεινε μαζί του γιά λίγο καί ἔπειτα πῆγε σέ ἄλλο μέρος τοῦ νησιοῦ, στήν περιοχή Γραβᾶ, ὅπου ἐγκαταστάθηκε.

Τά χαρίσματά του γρήγορα τόν ἔκαναν γνωστό ὡς πνευματικό, ἐνῶ ὑπάρχει παράδοση, ὅτι κάποια στιγμή τόν ἐπισκέφθηκε ὁ ἴδιος ὁ Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως. Ἀργότερα πῆγε στήν Ἰκαρία, ὅπου ἐκοιμήθη τό ἔτος 1812.

ΑΠΟΛΥΤΙΚΙΟΝ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ
Ἦχος α΄. Τῆς ἐρήμου πολίτης.

Τῆς Νισύρου τὸν γόνον,

καὶ τῆς Πάτμου κοσμήτορα, τὸν ἐν μονασταῖς γνωρισθέντα,

ἐν ὑστέροις ἐπίσημον, Γρηγόριον ὑμνήσωμεν πιστοί,

ὡς θεῖον μυστιπόλον ἀρετῶν, καὶ θεόπνουν εὐσεβείας ὑφηγητὴν,

βοῶντες ἐν κατανύξει. Δόξα τῷ σὲ δοξάσαντι Χριστῷ,

δόξα τῷ σὲ θαυμαστώσαντι,

δόξα τῷ χορηγοῦντι διὰ σοῦ, χάριν ἡμῖν καὶ ἔλεος.